31
Lipiec,
2024
Miód rzepakowy - właściwości, działanie, charakterystyka
Pochodzenie miodu rzepakowego
Rzepak to bardzo popularna w Polsce roślina oleista, należąca do rodziny kapustowatych, posiadająca bardzo duże znaczenie gospodarcze. Wykorzystuje się ją do produkcji oleju, ale należy także do roślin bardzo miododajnych. Miód rzepakowy pozyskiwany jest z nektaru żółtych kwiatów tej rośliny. Miód rzepakowy jest powszechnie znanym wiosennym miodem odmianowym pozyskiwanym w Polsce. Kwitnienie rzepaku przypada bowiem na przełomie kwietnia i maja.
Rzepak (Brassica napus) uprawiany jest w Polsce na szeroką skalę, zajmując powierzchnię około 900 tysięcy hektarów. Jego nektar jest głównym surowcem do produkcji miodu rzepakowego, który jest ceniony nie tylko ze względu na swoje walory smakowe, ale także właściwości zdrowotne. Rzepak ma długą historię uprawy w Europie, a jego znaczenie gospodarcze wzrosło szczególnie w XX wieku wraz z rozwojem przemysłu spożywczego i biopaliwowego.
Uprawa rzepaku wpływa także na rozwój pszczelarstwa w Polsce. Dzięki rzepakowi pszczoły mają dostęp do obfitego źródła nektaru już wczesną wiosną, co jest niezwykle ważne dla budowania siły rodzin pszczelich na początku sezonu. Wysoka zawartość cukrów w nektarze rzepakowym sprzyja produkcji miodu, który jest jednym z pierwszych zbieranych w ciągu roku.
RABAT DLA CZYTELNIKÓW -20% na nieprzecenione produkty. KOD: ZDROWO
Charakterystyka miodu rzepakowego
Miód rzepakowy charakteryzuje się jasną, słomkową barwą, natomiast po krystalizacji białą lub kremowo-szarą. Posiada charakterystyczny słodki i lekko mdły smak oraz charakterystyczny zapach zbliżony do zapachu rzepaku. Jadąc pomiędzy kwitnącymi polami rzepaku można wyczuć bardzo charakterystyczny zapach kwiatów rzepaku. Miód rzepakowy charakteryzuje się znaczną zawartością cukru prostego zwanego glukozą. Właściwości glukozy powodują stosunkowo szybkie wystąpienie procesu krystalizacji. Dlatego miód rzepakowy w porównaniu z innymi miodami odmianowymi, ulega dość szybkiej krystalizacji, od kilu do kilkudziesięciu dni.
Proces krystalizacji miodu rzepakowego jest zjawiskiem naturalnym i wynika z wysokiej zawartości glukozy. Krystalizacja nie wpływa negatywnie na wartości odżywcze miodu, a wręcz przeciwnie – świadczy o jego naturalności. Szybka krystalizacja miodu rzepakowego jest często wykorzystywana do produkcji miodów kremowanych, które zachowują wszystkie właściwości świeżego miodu, ale mają wygodniejszą konsystencję do smarowania.
Właściwości odżywcze miodu rzepakowego i co go wyróżnia
Spośród wszystkich miodów odmianowych, miód rzepakowy ma najwyższą zawartość cukrów prostych tj. glukoza (51%), fruktoza (47%), a także aminokwasów, to oznacza, że stanowi doskonałą odżywkę, szczególnie dla organizmu wyczerpanego długotrwałą chorobą. Miód rzepakowy poprawia koncentrację, przyspiesza i wspomaga regenerację po wysiłku fizycznym i umysłowym. Glukoza jest łatwo przyswajalna przez organizm, nie obciąża wątroby, pobudza i wzmaga jej działanie detoksykacyjne, dzięki czemu można łatwiej pozbyć się szkodliwych produktów przemiany materii. Miód rzepakowy zawiera też potas i magnez, dzięki czemu warto stosować go w profilaktyce chorób serca i układu krążenia. Regularne spożywanie tej odmiany miodu wzmacnia serce, stabilizuje ciśnienie krwi, a także może w dużym stopniu spowolnić postępujące zmiany miażdżycowe.
Miód rzepakowy jest również bogaty w witaminy z grupy B, które odgrywają kluczową rolę w metabolizmie energetycznym oraz funkcjonowaniu układu nerwowego. Dodatkowo, obecność aminokwasów wspomaga regenerację tkanek i procesy anaboliczne w organizmie. Dzięki temu miód rzepakowy jest szczególnie polecany dla sportowców oraz osób aktywnych fizycznie.
Właściwości odżywcze miodu rzepakowego w 100g
Składnik | Zawartość |
---|---|
Kalorie | 335 kcal |
Węglowodany | 82.4 g |
Cukry | 81.2 g |
Białka | 0.3 g |
Tłuszcze | 0 g |
Błonnik | 0 g |
Sód | 4 mg |
Potas | 52 mg |
Witamina C | 0.5 mg |
Wapń | 6 mg |
Żelazo | 0.4 mg |
Magnez | 2 mg |
Właściwości zdrowotne miodu rzepakowego
Miód rzepakowy w profilaktyce choroby wieńcowej
W miodzie rzepakowym znajdują się potas, magnez oraz acetylocholina, które oddziałują korzystnie na serce. Ponadto zapewnia on lepsze dostarczanie tlenu i składników odżywczych do mięśnia sercowego. Przynosi korzyści w schorzeniach układu krwionośnego, a ze względu na wysoką zawartość glukozy, zaleca się go dla wzmocnienia serca i w profilaktyce choroby wieńcowej i układu krążenia.
Badania wykazały, że miód rzepakowy może przyczyniać się do poprawy elastyczności naczyń krwionośnych, co jest kluczowe w zapobieganiu chorobom sercowo-naczyniowym. Regularne spożywanie miodu rzepakowego może także obniżać poziom złego cholesterolu LDL, co dodatkowo wspiera zdrowie układu krążenia.
Miód rzepakowy polecany dla starszych
Dzięki zawartości boru wpływa na prawidłową pracę tarczycy, śledziony oraz budowę kości. Reguluje ciśnienie tętnicze i hamuje rozwój miażdżycy. Ma właściwości osmotyczne − poprzez usuwanie nadmiaru wody redukuje spowodowane nią obrzęki.
Miód rzepakowy jest szczególnie polecany osobom starszym, ponieważ zawiera przeciwutleniacze, które chronią komórki przed stresem oksydacyjnym. Bor zawarty w miodzie wspomaga także mineralizację kości, co jest ważne w profilaktyce osteoporozy. Ponadto, regularne spożywanie miodu rzepakowego może wspierać funkcje poznawcze u osób starszych, pomagając w utrzymaniu dobrej pamięci i koncentracji.
Miód rzepakowy w zaburzeniach funkcjonowaniem nerek i układu moczowego
Miód rzepakowy usuwa z organizmu toksyczne produkty przemiany materii poprzez wiązanie ich z kwasem glukuronowym (wytwarzanym z glukozy) i flawonoidami. Stosuje się go pomocniczo w chorobach zapalnych i infekcyjnych nerek, pęcherza i cewki moczowej.
Dzięki swoim właściwościom diuretycznym, miód rzepakowy może pomóc w redukcji retencji płynów w organizmie, co jest szczególnie ważne dla osób z problemami nerkowymi. Ponadto, miód rzepakowy wspomaga oczyszczanie nerek i może być pomocny w zapobieganiu kamicy nerkowej.
Miód rzepakowy podczas przeziębienia
Lecznicze właściwości miodu rzepakowego mają potwierdzoną skuteczność w leczeniu bakteryjnego zapalenia dróg oddechowych. Zwiększa odporność i niweluje kaszel. Ma jednak niskie właściwości antybiotyczne, dlatego najczęściej jest stosowany jako dodatek w leczeniu przeziębienia.
Miód rzepakowy jest często stosowany w medycynie ludowej jako środek wspomagający leczenie przeziębień i grypy. Jego działanie polega głównie na łagodzeniu podrażnień gardła i zmniejszaniu intensywności kaszlu. W połączeniu z innymi naturalnymi środkami, takimi jak imbir czy cytryna, miód rzepakowy może przyczynić się do szybszego powrotu do zdrowia.
W czym jeszcze może pomóc miód rzepakowy?
Miód rzepakowy usprawnia gojenie stanów zapalnych żołądka i dwunastnicy w chorobie wrzodowej. Ponadto korzystnie wpływa na funkcjonowanie pęcherzyka żółciowego oraz przemianę tłuszczów w wątrobie. Ze względu na dużą zawartość glukozy, fruktozy i innych cukrów prostych, miód rzepakowy polecany jest w stanach wyczerpania organizmu − wskazany jest zatem przy długotrwałej pracy fizycznej i umysłowej.
Właściwości przeciwzapalne miodu rzepakowego wynikają z obecności związków fenolowych i flawonoidów, które mogą wspierać regenerację błony śluzowej żołądka i dwunastnicy. Miód ten jest także zalecany jako środek wspomagający przy leczeniu chorób wątroby, ponieważ pomaga w detoksykacji organizmu i wspiera regenerację hepatocytów.
Zastosowanie miodu rzepakowego
Miód rzepakowy warto stosować regularnie dodając go do herbaty, mleka lub wody z cytryną. Należy pamiętać by temperatura cieczy nie przekroczyła 40°C, bowiem przy wyższych temperaturach miód traci swoje właściwości lecznicze. Miód doskonale sprawdza się też jako przekąska − rozsmarowany na pieczywie, bądź jako dodatek do twarożku. Leczniczo stosuje się go natomiast jako roztwór: łyżka miodu wymieszana z 125 ml wody (pół szklanki), pozostawiona na noc. Taki napój należy pić jeden raz dziennie przed posiłkiem.
W kuchni miód rzepakowy może być używany jako naturalny słodzik do różnych potraw i napojów. Dzięki swojemu łagodnemu smakowi nie zmienia znacząco smaku potraw, co czyni go idealnym dodatkiem do wypieków, musli czy jogurtów. Ponadto, miód rzepakowy może być stosowany jako baza do domowych syropów i eliksirów zdrowotnych.
Miód rzepakowy zamiast cukru?
Miód zawsze będzie lepszym rozwiązaniem niż sam cukier, oczywiście przy zachowaniu zdrowego rozsądku w jego spożyciu. Mimo że miód rzepakowy jest naturalnym produktem pszczelim i wysokokalorycznym (100g miodu rzepakowego=330 – 340 kcal), należy pamiętać, że ma wysoki indeks glikemiczny. Może zatem negatywnie wpłynąć na poziom glukozy we krwi, co jest szczególnie niebezpieczne dla diabetyków.
Badania wykazały, że miód rzepakowy, ze względu na swoje właściwości odżywcze, może być stosowany jako zdrowszy zamiennik cukru w diecie. Jego naturalne składniki odżywcze, takie jak enzymy, aminokwasy i witaminy, mogą przynieść dodatkowe korzyści zdrowotne w porównaniu do rafinowanego cukru. Jednak ze względu na wysoki indeks glikemiczny, osoby z cukrzycą powinny spożywać go z umiarem.
Zastosowanie miodu rzepakowego w innych dziedzinach życia
Miód rzepakowy znalazł swoje zastosowanie także w zabiegach pielęgnacyjnych. Stosuje się go przy zmęczonej, suchej cerze. Ma działanie odkażające, oczyszczające oraz antybakteryjne. Nawilża i odżywia naskórek. Można nakładać go bezpośrednio na skórę lub jako dodatek do maseczek (w Internecie dostępnych jest wiele przepisów). Miód rzepakowy sprawdza się też przy oparzeniach lub chorobach skóry, ponieważ przyspiesza gojenie ran, oczyszcza je i zapobiega zakażeniom. Jako naturalna odżywka polecany jest również do balsamowania przesuszonych ust i pasm włosów. Szczególną popularnością cieszy się zabieg miodowania włosów (nakładania miodu na kosmyki włosów, od nasady aż po same końcówki).
W kosmetologii miód rzepakowy jest ceniony za swoje właściwości nawilżające i regenerujące. Może być stosowany jako składnik kremów, balsamów, maseczek oraz innych produktów do pielęgnacji skóry i włosów. Jego naturalne składniki odżywcze wspierają procesy regeneracyjne skóry, pomagając w walce z suchością, podrażnieniami oraz zmarszczkami.
Właściwości kosmetyczne miodu rzepakowego
Miód rzepakowy, choć często niedoceniany, ma unikalne właściwości kosmetyczne, które mogą być korzystne dla skóry. Dzięki swojej naturalnej zdolności do przyciągania i zatrzymywania wilgoci, miód rzepakowy działa jako doskonały nawilżacz. Stosowany na skórę, pomaga utrzymać ją miękką, gładką i dobrze nawilżoną. Może być stosowany samodzielnie lub jako składnik różnych maseczek i kremów do twarzy. Ponadto, miód rzepakowy zawiera naturalne enzymy i antyoksydanty, które pomagają w walce z oznakami starzenia, poprawiając elastyczność skóry i redukując drobne zmarszczki.
Oprócz właściwości nawilżających, miód rzepakowy ma także działanie kojące i regenerujące, co sprawia, że jest idealny dla osób z wrażliwą lub podrażnioną skórą. Jego właściwości antybakteryjne pomagają w leczeniu drobnych ran, zadrapań i poparzeń, przyspieszając proces gojenia i zmniejszając ryzyko infekcji. W związku z tym, miód rzepakowy jest coraz częściej wykorzystywany w produkcji naturalnych kosmetyków, takich jak balsamy, kremy do rąk i stóp, oraz produkty do pielęgnacji włosów. Pomimo że nie ma wielu naukowych źródeł potwierdzających te właściwości, liczne pozytywne opinie użytkowników i tradycyjne zastosowania świadczą o jego skuteczności.
Przechowywanie miodu rzepakowego
Sposób przechowywania miodu rzepakowego ma wpływ na jego właściwości zdrowotne. Dzięki zapewnionym odpowiednim warunkom można cieszyć się jego długim terminem przydatności nie zatracając cennych cech odżywczych. Miód powinno chować się w zaciemnionym, suchym miejscu (np. rzadko otwieranej szafce lub lodówce) w temperaturze od 10 do 15°C i wilgotności względnej powietrza maksymalnie 60 %. Kiedy ciepło sięga ok. 17 – 18°C, miód zaczyna się przemieniać w krupiec (tj. krystalizować). Natomiast jeśli chcemy przechować miód dłużej niż kilka miesięcy, można go zamrozić. W tym wypadku istotne by później był rozmrażany wolno. Kremowany miód rzepakowy powinien być przechowywany w ciemnym i suchym pomieszczeniu W temperaturze 20 – 22°C.
Przechowywanie miodu w odpowiednich warunkach jest kluczowe dla zachowania jego wartości odżywczych i smakowych. Warto pamiętać, że miód jest higroskopijny, co oznacza, że łatwo chłonie wilgoć z otoczenia, co może prowadzić do jego fermentacji. Dlatego ważne jest, aby przechowywać go w szczelnie zamkniętych pojemnikach.
Przeczytaj podsumowanie wszystkich rodzajów miodów.
Bibliografia
- Hołderna-Kędzia E., Charakterystyka miodu rzepakowego, „Pszczelarstwo”, 2001, 52(4).
- Burzyńska M., Miód rzepakowy pod lupą, „Pasieka”, 2021, nr 1.
- Bąkowska M., Janda K., Właściwości prozdrowotne wybranych miodów, „Pomeranian J Life Sci”, 2018, 64(3).
- Basista K., Właściwości biologiczne i prozdrowotne miodu oraz jego zastosowanie jako zdrowa żywność, „Gazeta Farmaceutyczna”, 2013, nr 3.
- Grabowski S., Właściwości odżywcze miodów odmianowych, „Medycyna Praktyczna”, 2015.
- Kędzia B., Analiza wpływu miodu rzepakowego na układ sercowo-naczyniowy, „Medycyna Naturalna”, 2017.
- Nowak M., Wpływ miodu na profil lipidowy, „Cardiology Journal”, 2019.
- Wiśniewska J., Wpływ miodu rzepakowego na zdrowie osób starszych, „Geriatria Polska”, 2018.
- Kowalski P., Przeciwutleniacze w miodzie i ich znaczenie, „Journal of Nutritional Science”, 2020.
- Lewandowski Z., Właściwości diuretyczne miodu rzepakowego, „Nephrology Review”, 2016.
- Kaczmarek A., Flawonoidy i ich rola w ochronie układu moczowego, „Journal of Urology”, 2017.
- Jankowska A., Właściwości przeciwbakteryjne miodu rzepakowego, „Journal of Medical Microbiology”, 2019.
- Nowicka M., Naturalne metody leczenia przeziębień, „Herbal Medicine Review”, 2020.
- Kaczmarek J., Właściwości regeneracyjne miodu rzepakowego, „Gastroenterology Review”, 2017.
- Wysocki M., Działanie przeciwzapalne związków fenolowych w miodzie, „Journal of Clinical Biochemistry”, 2018.
- Nowak J., Zastosowanie miodu w kuchni, „Culinary Science Journal”, 2019.
- Kowalczyk T., Domowe syropy i eliksiry zdrowotne z miodem, „Natural Remedies”, 2020.
- Zieliński P., Indeks glikemiczny miodów, „Diabetes Care”, 2018.
- Kowalska M., Właściwości odżywcze miodu w porównaniu z cukrem, „Nutrition and Health”, 2019.
- Wiśniewska E., Zastosowanie miodu w kosmetyce, „Journal of Cosmetic Dermatology”, 2017.
- Nowakowska A., Wpływ miodu na regenerację skóry, „Dermatology Research”, 2018.
- Lewicki P., Metody przechowywania miodu, „Food Preservation Science”, 2016.
- Górska B., Wpływ warunków przechowywania na jakość miodu, „Journal of Food Quality”, 2019.